Tripura Sundari Ashtakam

Tripurapura sundari means the most beautiful in three worlds - but there are may different scholarly interpretation of the word tripura - She is the consort of siva who himself contains al three forms of Brahma, Shiva and Vishnu. One scholarly interpretation (from a booklet from The Ramakrishna Math) says: Bliss and Beauty are the properties of Eternal Truth. ..According to Kaalidasa (from Kumaara Sanbavan) "That is beauty which never fades and renews its freshness at all moments (pratiksanam yannavataam upaiti tadeva rUpam ramaniiyataayaah )

प्रतिक्सनाम यान्नावाताम उपैति तदेव रूपं रामानीयातायाह
When Bliss takes on a form, it is sundari Sarvaanga sundari (Lalitha Sahasranama Name 130) and 659th namavali in Lalitha Sahsra navali says: Sarvaadhara (She who is the basis of everything )
This website http://www.advaita-vedanta.org/archives/advaita-l/2000-July/022118.html gives a detailed meaning (phrase by phrase) I benefited and leanred a lot from earlier translations in the following websites http://www.stutimandal.com/gif_adi/tripura_sundari_ashtakam.htm and http://www.sthothrarathnas.com/prayer_to_mother_goddess









You can follow the singing from looking at the lyrics - I will give the detailed meaning of each stanza in the later portion of this blog.

kadambavanachaariNiim munikadambakaadambiniim
nitambajita bhuudharaam suranitambiniisevitaam.h .
navaamburuhalochanaamabhinavaambudashyaamalaam
trilochanakuTumbiniim tripurasundariimaashraye .. 1..

कदम्बवनचारिणीम् मुनिकदम्बकादम्बिनीम्
नितम्बजित भूधराम् सुरनितम्बिनीसेविताम्‌।
नवाम्बुरुहलोचनामभिनवाम्बुदश्यामलाम्
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ १॥

kadambavanavaasiniim kanakavallakiidhaariNiim
mahaaha.rmaNihaariNIm mukhasamullasadvaaruNIm.h .
dayaavibhavakaariNIm vishadalochanIM chaariNIM
trilochanakuTumbiniim tripurasundariimaashraye .. 2..

कदम्बवनवासिनीम् कनकवल्लकीधारिणीम्
महाह।र्मणिहारिणीम् मुखसमुल्लसद्वारुणीम्‌।
दयाविभवकारिणीम् विशदलोचनीं चारिणीं
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ २॥

kadambavanashaalayaa kuchabharollasanmaalayaa
kuchopamitashailayaa gurukR^ipaalasadvelayaa .
madaaruNakapolayaa madhuragiitavaachaalayaa
kayaa.api ghananiilayaa kavachitaa vayaM liilayaa .. 3..

कदम्बवनशालया कुचभरोल्लसन्मालया
कुचोपमितशैलया गुरुकृपालसद्वेलया।
मदारुणकपोलया मधुरगीतवाचालया
कयाऽपि घननीलया कवचिता वयं लीलया॥ ३॥

kadambavanamadhyagaam kanakamaNDalopasthitaam
shhaDamburuhavaasiniim satatasiddhasaudaaminiim.h .
viDambitajapaaruchim vikachachaMdrachuuDaamaNim
trilochanakuTumbinIm tripurasundariimaashraye .. 4..

कदम्बवनमध्यगाम् कनकमण्डलोपस्थिताम्
षडम्बुरुहवासिनीम् सततसिद्धसौदामिनीम्‌।
विडम्बितजपारुचिम् विकचचंद्रचूडामणिम्
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ ४॥

kuchaaJNchitavipaJNchikaam kuTilakuntalaalaMkR^itaam
kusheshayanivaasinIm kuTilachittavidveshhiNIm.h .
madaaruNavilochanaam manasijaarisaMmohinIm
mataN^gamunikanyakaam madhurabhaashhiNImaashraye .. 5..

कुचाञ्चितविपञ्चिकाम् कुटिलकुन्तलालंकृताम्
कुशेशयनिवासिनीम् कुटिलचित्तविद्वेषिणीम्‌।
मदारुणविलोचनाम् मनसिजारिसंमोहिनीम्
मतङ्गमुनिकन्यकाम् मधुरभाषिणीमाश्रये॥ ५॥

maraprathamapushhpiNIm rudhirabinduniilaambaraam
gR^ihiitamadhupaatrikaam madavighuuNa.rnetraaJNchalaam .
ghanastanabharonnataam galitachUlikAM shyaamalaam
trilochanakuTuMbiniim tripurasundariimaashraye .. 6..

मरप्रथमपुष्पिणीम् रुधिरबिन्दुनीलाम्बराम्
गृहीतमधुपात्रिकाम् मदविघूण।र्नेत्राञ्चलाम्।
घनस्तनभरोन्नताम् गलितचूलिकां श्यामलाम्
त्रिलोचनकुटुंबिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ ६॥

sakuN^kumavilepanaamalakachumbikastuurikaam
samandahasitekshaNAm sasharachaapapaashaaN^kushaam.h .
asheshhajanamohinImaruNamaalya bhuushhaambaraaM
japaakusumabhaasuraam japavidhau smaraamyambikaam.h .. 7..


सकुङ्कुमविलेपनामलकचुम्बिकस्तूरिकाम्
समन्दहसितेक्शणाम् सशरचापपाशाङ्कुशाम्‌।
अशेषजनमोहिनीमरुणमाल्य भूषाम्बरां
जपाकुसुमभासुराम् जपविधौ स्मराम्यम्बिकाम्‌॥ ७॥

pura.ndarapura.ndhrikaam chikurabandhasairaMdhrikaam
pitaamahapativrataam paTapaTiirachachaa.r{}rataam.h .
mukundaramaNImaNIlasadalaMkriyaakaariNIm
bhajaami bhuvanaaMbikaam suravadhuuTikaacheTikaam.h .. 8..

पुरंदरपुरंध्रिकाम् चिकुरबन्धसैरंध्रिकाम्
पितामहपतिव्रताम् पटपटीरचचा।र्‍रताम्‌।
मुकुन्दरमणीमणीलसदलंक्रियाकारिणीम्
भजामि भुवनांबिकाम् सुरवधूटिकाचेटिकाम्‌॥ ८॥

-
Stanza 1:

Itrans
kadambavanachaariNiim munikadambakaadambiniim
nitambajita bhuudharaam suranitambiniisevitaam.h .
navaamburuhalochanaamabhinavaambudashyaamalaam
trilochanakuTumbiniim tripurasundariimaashraye .. 1..

In devanagiri:

कदम्बवनचारिणीम् मुनिकदम्बकादम्बिनीम्
नितम्बजित भूधराम् सुरनितम्बिनीसेविताम्‌।
नवाम्बुरुहलोचनामभिनवाम्बुदश्यामलाम्
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ १॥

English Translation:

I seek shelter is Tripurasundari, who is the consort of three eyed one,
who is roaming the Kadamba forest,
who is rich like a blank og clouds in the galaxy of sages,
whose hips excel the mountain
who is served by celestial maiden,
whose eyes rival new-blown lotus
whose color is that of the rich grey cloud.

Tamil Translation:


நான் மூன்று கண்களை உடைய சிவபெருமானுடைய மனைவியான த்ரிபுர சுந்தரியிடம் அடைக்கலம் தேடுகிறேன்.
அவள் கதம்ப மரங்களை உள்ள காட்டில் வசிக்கிரார்கள்.
அவள் மேகங்கலை போல் முனிவர்களின் மத்தியில் இருக்கிறார்கள்.
அவள் இடுப்பு மலைகலை விட உண்ணதமாக இருக்கிறது.
அவளுக்கு தேவலோக பெண்கள் சேவை செய்கிறார்கள்.
அவளது கண்கள் புதிய தாமரையைவிட அழகாக இருக்கிறது.
அந்த கண்கள் சாம்பல் நிற மேகங்கலைப் போல் இருக்கிறது.

Stanza 2:

In Itrans:

kadambavanavaasiniim kanakavallakiidhaariNiim
mahaaha.rmaNihaariNIm mukhasamullasadvaaruNIm.h .
dayaavibhavakaariNIm vishadalochanIM chaariNIM
trilochanakuTumbiniim tripurasundariimaashraye .. 2..

In Devanagiri:

कदम्बवनवासिनीम् कनकवल्लकीधारिणीम्
महाह।र्मणिहारिणीम् मुखसमुल्लसद्वारुणीम्‌।
दयाविभवकारिणीम् विशदलोचनीं चारिणीं
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ २॥

English Translation:

I seek shelter in Tripurasundari, who is the consort of three eyed ones
who lives in the forest of Kadambha trees
who holds a golden Veena
who wears a necklace of precious gems
whose face is aglow with the delight of nectar
who ine her mercy showers all that is wanted
whose pretty eyes are wandering

Tamil Translation:

நான் மூன்று கண்களை உடைய சிவபெருமானுடைய மனைவியான த்ரிபுர சுந்தரியிடம் அடைக்கலம் தேடுகிறேன்.
அவள் கதம்ப மரங்களை உள்ள காட்டில் வசிக்கிராற்கள்.
அவள் கைகளில் தங்க வீணையை வைத்திருக்கிராற்கள்.
அவள் பெரு மதிப்புள்ள ரத்தினங்கலை உள்ள சங்களியை போட்டிக் கொண்டு இருக்கிராற்கள்.
அவளுடைய முகம் அமுதத்தை குடித்ததால் பிரகாசமாக இருக்கிறது.
அவள் கருணை மழை தன் பக்தர்கலுக்கு பொழிகிராற்கள்.
அவளுடைய கண்கள் பக்தர்கலை தேடுகிறது

Stanza 3:
In Itrans:

kadambavanashaalayaa kuchabharollasanmaalayaa
kuchopamitashailayaa gurukR^ipaalasadvelayaa .
madaaruNakapolayaa madhuragiitavaachaalayaa
kayaa.api ghananiilayaa kavachitaa vayaM liilayaa .. 3..

In Devanagiri:

कदम्बवनशालया कुचभरोल्लसन्मालया
कुचोपमितशैलया गुरुकृपालसद्वेलया।
मदारुणकपोलया मधुरगीतवाचालया
कयाऽपि घननीलया कवचिता वयं लीलया॥ ३॥

English Translation:

We are playfully covered from evils by her,
who dwells in Kadmabha forest,
whose garland grace her bosom,
whose bosom rival mountains
who has great grace and benevolence
whose blushed cheeks are red
and whose body is blue like the cloud.

Tamil Translation:

நம்மை கேடுள்ளவற்றிலிருந்து தடுக்கிறார்கள்.

அவள் கதம்ப மரங்களை உள்ள காட்டில் வசிக்கிராற்கள்.

அவளுடைய மார்பில் அழகிய மாலை இருக்கிறது.
அவளுடைய மார்பு மலையைப்போல் இருக்கிறது.
அவல் கருணையும் இரக்கமும் கொண்டவள்.
அவள் கண்ணங்கள் சிவப்பாக இருக்கிறது.
அவளுடை உடலோ நீல மேகங்கலைப் போல் இருக்கிறது.

Stanza 4:

In Itrans:

kadambavanamadhyagaam kanakamaNDalopasthitaam
shhaDamburuhavaasiniim satatasiddhasaudaaminiim.h .
viDambitajapaaruchim vikachachaMdrachuuDaamaNim
trilochanakuTumbinIm tripurasundariimaashraye .. 4..

In Devanagiri:

कदम्बवनमध्यगाम् कनकमण्डलोपस्थिताम्
षडम्बुरुहवासिनीम् सततसिद्धसौदामिनीम्‌।
विडम्बितजपारुचिम् विकचचंद्रचूडामणिम्
त्रिलोचनकुटुम्बिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ ४॥


English Translation:

I seek shelter in Tripurasundari, who is the consort of three eyed ones,
who resides in the midst of a forest of Kadambha trees,
who lives on golden disc,
which is situated on the six lotus flowers,
who shines light to the seers/siddhaas
who likes fully open scarlet japa/jhibiscus flowers
and who wears a crescent moon in her crown.

Tamil Translation:

நான் மூன்று கண்களை உடைய சிவபெருமானுடைய மனைவியான த்ரிபுர சுந்தரியிடம் அடைக்கலம் தேடுகிறேன்.
அவள் கதம்ப மரங்களை உள்ள காட்டில் வசிக்கிராற்கள்.

அவள் தங்க வட்டத்தில் வசிக்கிறார்கள்.
அவள் ஆறு தாமரை பூக்களின் நடுவில் வசிக்கிறார்கள்
அவள் சித்தர்களுக்கு வழி காடுகிறார்கள்.
அவள் முழுது திறந்த செம்பருத்திப் பூவை விரும்பிகிறார்கள்.
அவள் சந்திர பிம்பத்தை கீரிடத்தில் வைத்திருக்கிறார்கள்.

Stanza 5:
In Itrans:

kuchaaJNchitavipaJNchikaam kuTilakuntalaalaMkR^itaam
kusheshayanivaasinIm kuTilachittavidveshhiNIm.h .
madaaruNavilochanaam manasijaarisaMmohinIm
mataN^gamunikanyakaam madhurabhaashhiNImaashraye .. 5..

In Devanagiri:

कुचाञ्चितविपञ्चिकाम् कुटिलकुन्तलालंकृताम्
कुशेशयनिवासिनीम् कुटिलचित्तविद्वेषिणीम्‌।
मदारुणविलोचनाम् मनसिजारिसंमोहिनीम्
मतङ्गमुनिकन्यकाम् मधुरभाषिणीमाश्रये॥ ५॥

English Translation:

I seek refuge in the immaculate and beautiful Mother,
Who has a Veena (lute) honored at Her breasts,
Who is decorated with curly tress-locks,
Who resides in water-lily petals,
Who scorns evil minds,
Who has reddish-eyes from drinking nectar,
Who entices the destroyer/enemy of Manasija or Kamadev (Shiv),
Who is the daughter of Sage Matanga (as Matangi),
and Who speaks mellifluously.

Tamil Translation:

நான் அழகான தாயாரிடம் அடைக்கலம் தேடுகிறேன்.

அவள் வீணையை ஏந்திகிறார்கள்.
அவள் அழகிய சுருட்டை தலை மயிரைக் கொன்டு இருக்கிறார்கள்.
அவள் அல்லி மலரில் வீற்றி இறுக்கிறார்கல்.
அவளைக் கண்டு கெட்டவர்கள் பயப்படுகிறார்கள்.ப்
அவள் கண்கள் அமுதம் குடித்ததால் சிவப்பாக இருக்கிறது.
அவளை காமனை எரித்க்த சிவன் விரும்புகிறான்.
அவள் (மாதங்கி) முனி மதங்கவின் புதல்வி
அவளின் அறிவுல்ல குரல் அழகாகவும் இருக்கிறது.

Stanza 6:
In Itrans:

maraprathamapushhpiNIm rudhirabinduniilaambaraam
gR^ihiitamadhupaatrikaam madavighuuNa.rnetraaJNchalaam .
ghanastanabharonnataam galitachUlikAM shyaamalaam
trilochanakuTuMbiniim tripurasundariimaashraye .. 6..

In Devanagiri:

मरप्रथमपुष्पिणीम् रुधिरबिन्दुनीलाम्बराम्
गृहीतमधुपात्रिकाम् मदविघूण।र्नेत्राञ्चलाम्।
घनस्तनभरोन्नताम् गलितचूलिकां श्यामलाम्
त्रिलोचनकुटुंबिनीम् त्रिपुरसुन्दरीमाश्रये॥ ६॥

English Translation:

I seek shelter in Tripurasundari, the consort of three eyed ones
Who is bears the first flower of Smara (Kamadeva/Manmatha),
Who has blue apparel adorned with red spots,
Who holds a pot [vessel] of honey in hands,
Whose iris (outer-eye border) is shaking due to intoxication,
Who has prominent and endowed breasts,
Who locks are disheveled.

Tamil Translation:

நான் மூன்று கண்களை உடைய சிவபெருமானுடைய மனைவியான த்ரிபுர சுந்தரியிடம் அடைக்கலம் தேடுகிறேன்.
அவள் மன்மதனக்கு முதல் பூவைத் தருகிறார்கல்.
அவள் அழகிய நீல் நிற புடவையில் சிவப்பு வட்டங்கல் உடுத்தியவள்.
அவள் கையில் அமுததை ஏந்திருக்கிறார்கள்.
அவள் கண்கள் கோபத்தால் குலுங்குகிறது.
அவள் மார்பு கொதிக்கிறது.

அவள் தலை மயிர் குழப்ப நிலையில் இருக்கிறது.

Stanza 7:
In Itrans:

sakuN^kumavilepanaamalakachumbikastuurikaam
samandahasitekshaNAm sasharachaapapaashaaN^kushaam.h .
asheshhajanamohinImaruNamaalya bhuushhaambaraaM
japaakusumabhaasuraam japavidhau smaraamyambikaam.h .. 7..


In Devanagiri:

सकुङ्कुमविलेपनामलकचुम्बिकस्तूरिकाम्
समन्दहसितेक्शणाम् सशरचापपाशाङ्कुशाम्‌।
अशेषजनमोहिनीमरुणमाल्य भूषाम्बरां
जपाकुसुमभासुराम् जपविधौ स्मराम्यम्बिकाम्‌॥ ७॥

English Translation:

This particular shlokam is considered very sacred, and it
is included in the "dhyANa shlokaM" segment of both lalitA
sahasranAmaM, as well as lalitA trishati.

I remember Mother [Tripurasundari] while doing Japa/meditation.
Who is colored by the paste of red Kumkum,
Who has musk-perfume on Her curly hair locks,
Who watches with a gentle smile,
Who has bow, arrow, a noose and a hook in hands,
Who deludes everyone,
Whose body is decorated with red colored garment
and Who shines with the japa flowers.

Tamil Translation:

நான் அம்பிகையை தியானிக்கும் பொழுது நினைக்கிறேன்.
அவள் குங்குமப்பூவை அணிந்து கொன்டு இருக்கிறார்கள்.
அவள் கஸ்தூரியை தலையில் பூசிக்கொண்டு இருக்கிறார்கள்.
அவள் புன்சிரிப்புடன் யாவரையும் பார்த்துக் கொன்டொ இருக்கிறார்கள்.
அவள் கையில் வில், அம்பு, சுருங்கும் கண்ணி, கொக்கி ஏந்தி இருக்கிறார்கள்.
அவள் யாவரையும் சுலபமாக இழுத்து கொள்கிறார்கள்.
அவள் புடவையை சிவப்பு செம்பருத்தி அலங்கரிக்கிறது.

அவள் அழகிய மலரினால் பிரகாசிக்கிறார்கள்.

Stanza 8:

In Itrans:

pura.ndarapura.ndhrikaam chikurabandhasairaMdhrikaam
pitaamahapativrataam paTapaTiirachachaa.r{}rataam.h .
mukundaramaNImaNIlasadalaMkriyaakaariNIm
bhajaami bhuvanaaMbikaam suravadhuuTikaacheTikaam.h .. 8..

In Devanagiri:

पुरंदरपुरंध्रिकाम् चिकुरबन्धसैरंध्रिकाम्
पितामहपतिव्रताम् पटपटीरचचा।र्‍रताम्‌।
मुकुन्दरमणीमणीलसदलंक्रियाकारिणीम्
भजामि भुवनांबिकाम् सुरवधूटिकाचेटिकाम्‌॥ ८॥

English Translation:


I worship the Mother of the entire world,
Who rules over the city of Sripuram [Kashi, perhaps],
who has the celestial queen for braided tresses
Who is the consort of Lord Brahma,
Who has clothes applied with the sandalwood paste (fragrant),
Who is the jewel of the consort of Mukunda or Laxmi,
Who has shining jewels as adornment,
and Who has damsels from heaven as servants


Tamil Translation:

நான் உலகின் தாயராகிய உன்னை வணங்குகிறேன்.
அவள் சிவபுருமானின் உலகத்தை ஆளுகிறார்கள்.
அவள் தலைப் பிண்ணல் தேவர்களின் அரசியால் பிண்ணப்படுகிறது.
ஸரஸ்வதி அவளுக்கு சந்தன்ம் பூசிகிறார்கள்.
லக்ஷ்மி அவளுக்கு ரத்தின மாலையைப் Pஒடுகிறார்கள்.
அவளுக்கு தேவ கண்ணிகைகள் தோழியாக இருக்கிறார்கள்.

அவள் புடவையை சிவப்பு செம்பருத்தி அலங்கரிக்கிறது.

அவள் அழகிய மலரிகினால் பிரகாசிக்கிறார்கள்

அவள் மார்பு கொதிக்கிறது.

அவள் தலை மயிர் குழப்ப நிலையில் இருக்கிறது.

அவளின் அறிவுல்ல குரல் அழகாகவும் இருக்கிறது.

-